ارزیابی مدل های mpsiac، epm و fao در برآورد میزان فرسایش و تولید رسوب حوضه آبریز رودزرد، با استفاده از gis

فرسایش خاک و کویری شدن از جمله فرآیندهایی است که منابع آب و خاک هر کشوری را تهدید می کند، لذا درک اهمیت فرسایش خاک و کنترل آن باعث انجام مطالعات متعددی در این زمینه گشته است. عدم وجود یا کمبود داده در زمینه فرسایش و رسوب در بسیاری از حوضه های کشور، کاربرد روشهای تجربی مناسب برای برآورد فرسایش خاک و رسوب زایی را الزامی می نماید، از طرفی به دلیل تعدد فاکتورهای موثر در فرسایش و رسوب زایی جهت بالا بردن سرعت و سهولت انجام عملیات، بکار گیری سیستم اطلاعات جغرافیایی امری کاملا مهم و ضروری می باشد. این تحقیق با هدف مقایسه سه مدل mpsiac، epm و fao در جهت برآورد فرسایش و رسوب حوضه آبخیز رود زرد واقع در استان خوزستان با مساحتی بالغ بر 502/882 کیلومتر مربع و تنوع شرایط سنگ شناسی و پوشش گیاهی، با استفاده از تکنیک های gis انجام گرفته است. در تحقیق پیش رو واحدهای هیدرولوژیکی به عنوان واحد کاری در نظر گرفته شد و بر این اساس 12 زیرحوضه (واحد هیدرولوژیکی) در منطقه مورد مطالعه، با استفاده از توابع تحلیلی gis استخراج و سپس عوامل موثر در مدل ها به عنوان داده های ورودی به gis از منابع مختلف، وارد محیط gis شده و با توجه به شدت و ضعف نقش آنها در فرسایش و تولید رسوب در هر یک از زیر حوضه ها، امتیاز دهی گردید، بخشی دیگر از داده های مورد نیاز از طریق مطالعات جامع آبخیزداری حوضه تأمین شد. در نهایت لایه های مربوط به مدل ها در محیط gis تهیه و سپس با استفاده از تحلیل مکانی و هم پوشانی لایه های اطلاعاتی مقدار رسوب کل به تفکیک برای هر زیر حوضه برآورد گردید. مقایسه نتایج بدست آمده با نتایج ضبط شده در ایستگاه هیدرومتری نشان می دهد که مدل mpsiac نتایج قابل قبولتری را نسبت به دیگر مدل ها ارائه می دهد.